در بابت این حیوان صبور و بار کش مخلوق الهی میپردازم تا موضوع را از ناحیه دیګری با شما در میان ګذاشته باشم:
خـــــــر :
خــر ( حمر ) حیوانی معروف ومشهور ی است که مطابق به تحقیقات علماء از اوایل خلقت انسان در روی زمین وجو داشته وهمیشه بدون هیچګونه شکایت همیشه در خدمت انسان بوده وهیچ وخت در مقابل انسان خم به ابرو نیاورده است. اګرچه انسانها دروقت قهر وغضب خود ویا جانب مقابل را به نام آن نیز مسمی نموده اند .
مردن خر یکی از انبیا ء:
۱- خداوندد پاک در مورد مردن ودوباره زنده شدن خر یکی از انبیا ء در سوره بقره آیه (۲۵۹) میفرماید :
« أو كالّذى مرّ على قرية ... قال أنّى يحى هـذه اللّه بعد موتها ... وانظر إلى حمارك ... وانظر إلى العظام كيف ننشزها ثمّ نكسوها لحما ....»
هدایت و دستور خداوند به پیغمبر آن زمان چنین بود .... وبنګر به خر خویش ( که چګونه از هم متلاشی شده است- ماچنین کردیم) تا تو را نشانه (ګویایی از روز قیامت ) برای مردمان قرار دهیم .
( اکنون ) به استخوانها ببین که چګونه آنها را بر می داریم وبه هم پیوند می دهیم وسپس بر آنها ګوشت می پوشانیم.)
« أو كالّذى مرّ على قرية ... وانظر إلى حمارك ... وانظر إلى العظام كيف ننشزها ثمّ نكسوها لحما ....) بقره آیه : 259) مشاهده چگونگى احياى دوباره خر ، سبب درك كيفيّت احياى مردگان و معاد از سوى آن پیغمبر شد).
أو كالّذى مرّ على قرية ... قال أنّى يحى هـذه اللّه بعد موتها فأماته اللّه مائة عام ثمّ بعثه ... وانظر إلى حمارك ... وانظر إلى العظام كيف ننشزها ثمّ نكسوها لحما فلمّا تبيّن له و قال أعلم أنّ اللّه على كلّ شىء قدير. ( سوره بقرة : آیه 259 )
خر وحشی: ترس و فرار خر وحشى از شيرها:
« كأنهم حمر مستنفرة * فرّت من قسورة. » ( سوره : مدثر آیات 50و51 )
ترس وخوف خر: در مورد ترس خر از شیر د ر ( سوره مدثر آیات : ۵۰ و ۵۱ ) چنین میفرماید :
« كأنهم حمر مستنفرة * فرّت من قسورة. » ( انګار آنان ګور خران رمنده ای هستند ، ګور خران که از شیر فرار نموده باشند. ) .
تشبيه نمودن به خر: در سوره جمعه آیه : ( ۵ ) علمای بی عمل یهود به خران مشابه یافته است که کتاب آسمانی بدست دارند ، ولی از عمل به این کتب ابا ء میروزند .
« مثل الذين حمّلوا التوريه ثمّ لم يحملوها كمثل الحمار يحمل اسفارا .... »
«شبيه عالمان تكذيبكننده آيات الهى، به خر های حامل كتاب» : ( کسانی که تورات برایشان نازل ګردیده است ، واین تاب آسملنی را در دست دارند ، ولی بدان عمل نمی نمایند وحق آن را ادا نمی نمایند ، اینها به خران می مانند که کتابها رابر می دارد ( ولی از محتوی آنها خبر ندارند ) مردمانی که آیات خدا را تکذیب می دارند .
همچنان قرآن عظیم الشان عمل علمای بی عمل یهود را در ( سوره جمعه آیه : ۵ ) :« مثل الذين حمّلوا التوريه ثمّ لم يحملوها كمثل الحمار يحمل اسفارا بئس مثل القوم الذين كذّبوا بايت الله ....»
« . تشبيه عالم بىعمل به خر ، در سود نبردن از علم خويش علمی که از آن فایده نمی برند وبه آن عمل نمی کنند :
« مثل الذين حمّلوا التوريه ثمّ لم يحملوها كمثل الحمار يحمل اسفارا بئس مثل القوم الذين كذّبوا بءايت الله .... ( سوره جمعه 5 )
-همچنان قرآن عظیم الشان اعمال تشبيه مجرمان در فرار از پندهاى الهى و هدایات قرانی را خران وحشى در گريز از شيران تشبیه نموده میفرماید :
« فى جنّت يتساءلون * عن المجرمين * فما لهم عن التّذكرة معرضين * كأنهم حمر مستنفرة * فرّت من قسورة » سوره مدثر آیات 40و41و49-51 »
خلقت خر: خداوند ( ج ) خلقت خر را برای استفاده وسورای انسان تشریح نموده میفرماید : « و الانعم خلقها لكم ... * والخيل والبغال والحمير لتركبوها .... » ( سوره نحل آیات : 5و8 »
آوازخـــر: صدا وآوز خر بحیث بدترین صدا معرفی ګردیده میفرماید « .. إنّ أنكر الأصوت لصوت الحمير » ( سوره :لقمان آیه 19 ).
تشبيه نمودن صدای بلند وجیغ به آواز خـر: خداوند پاک در( سوره لقمان آیه : 19 ) میفر ماید :
... « واغضض من صوتك إنّ أنكر الأصوت لصوت الحمير » « در سخن ګفتنت از صدای خود بکاه ( جیغ نزن ) چرا که بدترین صدا ، صدای خران است .
-همچنان زدن عطسه بلند و هیبتناک انسان به صداى خر:
« ...واغضض من صوتك إنّ أنكر الأصوت لصوت الحمير. » (سوره لقمان آیه : 19 )
- تشبيه ناله و فرياد انسانهاى جهنّمى به صداى خر :
« فأما الذين شقوا ففى النار لهم فيها زفير و شهيق. » ( سوره هود آیه : 106 )
فواید خر:
۱- زينت زیبای
خر ، مايه زينت و جمال در زندگى انسانها:
« والخيل والبغال والحمير لتركبوها وزينة .... » « خداوند با عظمت ما اسبها ، شتر ها وخر ها را ( آفریده است ) تا بر آنها سوار شوید وزینتی باشند ( که به دلهایتان شادی بخشد ، وخداوند ) چیز های را ( برای حمل ونقل وطی مسافات ) می افریند که ( شما هم این چیزی ار انها ) را نمی دانید . » ( سوره نحل آیه : 8 »
۲- حمل و سوارى:
خر ، حیوانی مناسب برای سواری معرفی شده است :
« والخيل والبغال والحمير لتركبوها ....» ( نحل : آیه : 8 )
گوشت خر:- متداول نبودن خوردن گوشت خر :
« و الأنعم خلقها لكم فيها دفء و منفع و منها تأكلون * والخيل والبغال والحمير لتركبوها وزينة ....» ( سوره نحل : آیه : ۵و۸ ) « وچهار پان ( مانند ګاو ، شتر ګوسفند ، وبز ) را آفریده است که در آنها برای شما وسیله ګرما ( در برابر سرما ء از قبیل ساختن لباس ها از پشم آنها ) وفاید های دیګری ( شیر ،سواری وغیره ) موجود است واز ( ګوشت ) آنها میخورید ( ودر حفظ زندګی خود می کوشید ).
نعمت خر:خر ، از نعمتهاى الهى براى انسان معرفی ګردیده است : « والخيل والبغال والحمير لتركبوها وزينة و يخلق ما لا تعلمون * و إن تعدّوا نعمة اللّه لاتحصوهآ .... » ( سوره نحل 8و18 ) « ( خداوند جز اینها دادای نعمت های فروان دیګری است ) واګر بخواهید نعمت های خدا را بر شمارید ، نمی توانید آنها را سر شماری کنید . بی ګمان خداوند دادای مغفرت ومرحمت فروان است . »
احـــمــــد « فرهاد مصلح »